Hürmüz Boğazı Güvenlik Endişeleri Nedeniyle Petrol Taşımacılığı Maliyetlerinde Artış Yaşanıyor
İsrail’in İran’a saldırıları sonrası başlayan çatışmalar, Hürmüz Boğazı’na ilişkin güvenlik endişelerini artırdı ve petrol taşımacılığı maliyetlerinde ciddi yükselişler yaşandı.
Basra Körfezi’nin ağzında bulunan dar su yolu Hürmüz Boğazı, Orta Doğu’daki petrol ve sıvılaştırılmış doğal gaz üretimini dünya pazarlarına bağlıyor. Bu stratejik geçidin kapanması durumunda küresel piyasalarda büyük sıkıntılar yaşanabilir.
Hürmüz Boğazı, dünya genelinde deniz yoluyla taşınan ham petrolün yaklaşık üçte birine ev sahipliği yaparken, başta Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri olmak üzere Orta Doğu ülkelerinin petrol sevkiyatında kritik bir rol oynamaktadır. Günde yaklaşık 20 milyon varil petrol ve petrol ürünü bu boğazdan taşınmaktadır.
Çin, Hindistan, Japonya ve Güney Kore gibi Asya ülkelerine yapılan sevkiyatların önemli bir bölümü de Hürmüz Boğazı üzerinden sağlanmaktadır. Ayrıca, küresel LNG ticaretinin yüzde 20’si de bu boğazdan geçmektedir.
Şu ana kadar doğrudan bir saldırı ya da kapatma yaşanmasa da, tanker operatörleri Hürmüz Boğazı geçişlerine daha temkinli yaklaşmaktadır, bu da piyasada gemilere olan erişilebilirliği azaltmaktadır. Bu durum, yakıt taşımanın risk ve maliyetinin artmasına neden olmaktadır.
Navlun Fiyatlarındaki Artışlar Dikkat Çekiyor
Londra Menkul Kıymetler Borsası’ndan alınan bir rapora göre, Orta Doğu’dan Çin’e giden ham petrol tankerleri için referans navlunlar çatışma öncesine göre yüzde 61 artarak 72,4 Worldscale puana yükselmiştir. Diğer rotalarda da benzer artışlar gözlemlenmektedir.
Orta Doğu’dan Japonya’ya yapılan sevkiyatlar için referans navlunlar da büyük yükselişler yaşamaktadır. Bu durum, yıl başından bu yana navlun fiyatlarının ciddi şekilde arttığını göstermektedir.
İran’ın Hürmüz Boğazı’nı Kapatma Riski Düşük Gözüküyor
Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Oxford Üniversitesi tarafından derlenen verilere göre, Hürmüz Boğazı’nı kullanan tanker sayısında belirgin bir düşüş yaşanmıştır. Bu durumun, taşımacılık şirketlerinin temkinli davranmasıyla ilişkili olduğu düşünülmektedir. Şu ana kadar boğazın kapatılması riski düşük olsa da, güvenlik endişeleri petrol taşımacılığı maliyetlerinde artışa neden olmaktadır.
